Een aantal Drachtsters wil een sociale zelfoogsttuin opzetten. “Dit leidt niet alleen tot een verbetering in de voedselvoorziening voor gezinnen met een smalle beurs, maar draagt ook bij aan het versterken van de sociale cohesie binnen de gemeenschap”, aldus Loraine Westerneng, die het eerste zaadje heeft geplant en nu coördinator is van Stichting Sociaal en Vitaal
De gemeente Smallingerland en Stichting Sociaal en Vitaal willen met een meerjarige samenwerking een sociale zelfoogsttuin in Drachten opzetten. Liefst 200-250 gezinnen uit de laagste inkomensgroepen kunnen daar kosteloos gebruik van kunnen maken. Het aanbod moet bestaan uit verse groenten, fruit, aardappelen en kruiden.
Gezondheid is ook van groot belang. De behoefte aan gezonde, onbespoten en verse voedselproducten neemt toe, zeker voor gezinnen die dat het meest nodig hebben. Sociale voedseltuinen in de gemeenten Heerenveen en Ooststellingwerf hebben hun vruchten inmiddels afgeworpen.
Bestaanszekerheid
De zelfoogsttuin is het resultaat van samenwerking tussen gemeenten, hulporganisaties, bedrijven, zorgverzekeraar De Friesland en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Loraine Westerneng heeft een agrarische achtergrond. „Maar dan uit de melkveehouderij, niet de tuinbouw”, lacht ze. Ze is blij met de eerste successen. “Niet alleen vanwege verbetering in de voedselvoorziening voor gezinnen met een smalle beurs, maar ook het versterken van de sociale cohesie binnen de gemeenschap. De integrale aanpak die we hebben ontwikkeld, draait inmiddels al meerdere jaren succesvol. In Friesland gaan we deze aanpak daarom verder uitrollen.”
Er is een verschil met volkstuinen. „Een sociale zelfoogsttuin wordt gerund door een professionele tuinders, die ook kennis heeft van bijvoorbeeld rotatieteelt en oogsttechnieken en die een grote groep vrijwilligers leidt. In Nieuwehorne zijn er zo’n 25-30. Gezinnen komen dan zelf oogsten, in een nieuwsbrief wordt vermeld hoe, hoeveel en wanneer. Daar zit dus ook een stukje educatie in. En dat met een kopje koffie of thee. Het is dus de eigen boodschappen oogsten. En dat oogsten is haast magisch”, klinkt het enthousiast.
Inclusief
Het is de bedoeling dat ook aan het distributiecentrum van de Friese Voedselbank wordt geleverd, en aan die van Smallingerland. „Prachtig, dat kan ook snel. Overdag geoogst en ‘s avonds op tafel, verser ga je het niet krijgen. Voedselbanken kampen bovendien steeds vaker met tekorten.” Wethouder Pieter van der Zwan van de gemeente Smallingerland is ook enthousiast. „De samenwerking is een voorbeeld van onze inzet voor het creëren van een duurzamere, inclusievere samenleving waarin iedereen toegang heeft tot gezond voedsel.” De zelfoogsttuin kan volgens de initiatiefnemers komende zomer operationeel te zijn, om een blijvende bron van verse, gezonde en onbespoten voeding te worden voor de gezinnen met een smalle beurs in Smallingerland. Daarbij worden ook lokale hulporganisaties en bedrijven ingeschakeld.
De eerste sociale voedseltuin van Fryslân in Nieuwehorne gaat dit jaar haar vierde teeltseizoen in en voorziet inmiddels 300 gezinnen in de laagste inkomensgroepen van onbespoten groente, fruit, aardappelen en kruiden.
